Heb jij je ooit afgevraagd hoeveel de Mona Lisa van Leonardo da Vinci tegenwoordig waard is? De prijs van ’s werelds beroemdste schilderij – dat nog steeds grote menigten bezoekers naar het Louvre in Parijs trekt – is letterlijk ‘krankzinnig’ te noemen. In alle opzichten wordt het meesterwerk uit de Renaissance als onbetaalbaar beschouwd en zijn esthetische schoonheid zal eeuwig en onvergankelijk zijn. De Mona Lisa wordt verondersteld, rekening houdend met de inflatie, méér dan € 617 miljoen waard te zijn. In 1962 werd het zelfs voor € 85 miljoen verzekerd, het hoogste in die tijd.
Maar terwijl dit oude meesterwerk van Da Vinci permanent in het Louvre in Parijs te zien is, is er nog een ander meesterwerk van Da Vinci, Salvator Mundi, dat in 2017 aan de kroonprins van Saoedi-Arabië, Mohammed Bin Salman, voor € 385 miljoen werd verkocht. Een wereldrecordprijs bij Christie’s in New York voor een kunstwerk, dat nu misschien in een geheime opslag in Zwitserland ‘opgeslagen’ ligt. Als Salvator Mundi voor € 328 miljoen werd gekocht, kunnen we voor het beroemdste schilderij ter wereld op de open markt meer dan 100 keer meer verwachten. De Franse regering zou, ad absurdum, om de staatsschuld te herstellen het schilderij voor meer dan € 43 miljard dollar kunnen doorverkopen. Maar dat zal echt niet gebeuren omdat het duurste schilderij ter wereld, naast een status van onschatbare waarde, elk jaar een immense ‘toeristische waarde’ heeft. Voor de Franse economie is de Mona Lisa minstens € 3 miljard waard. Als je dat doorberekent, is de Mona Lisa een schat, die niet in geld kan worden omgezet en opnieuw aan een privé-persoon kan worden verkocht. Geld lenen heeft dus ook weinig zin.
Sterker nog, op de kunstmarkt is er ook sprake van ‘particuliere verkopen’ (deze worden niet altijd gerapporteerd en de koopprijs wordt niet altijd bekendgemaakt) tussen ‘mystery buyers’ en andere partijen. Dit deed zich in 2017 voor toen de Amerikaanse hedgefondsbeheerder J. Tomilson Hill – voorafgaand aan de veiling in Frankrijk – een onlangs herontdekte Judith Beheading Holofernes (1607), toegeschreven aan Caravaggio, voor ongeveer € 145 miljoen kocht. De barokke meesterwerken van Caravaggio zijn niet zo vaak te koop en vooral niet op de openbare markt. De geboorte van Caravaggio met Sint Franciscus en Sint Laurentius – in 1969 waarschijnlijk door leden van de Italiaanse maffia uit het Oratorium van Sint Laurentius in Palermo gestolen – is trouwens nooit teruggevonden.
Er zijn veel boeiende verhalen over de duurste kunstwerken van de kunstmarktsegmenten ‘Impressionist en Modern’, ‘Naoorlogs en Hedendaags’, ‘Amerikaans’ en ‘Oude Meesters’.
Van Gogh, van wie bekend is dat hij tijdens zijn leven slechts één schilderij – De rode wijngaard – voor 400 frank (ongeveer € 1.700) heeft verkocht, was het middelpunt van een privédeal in 1989 en op een veiling van Christie’s in 1990. Zijn portret van Dr. Gachet (1890) ging voor € 137.5 miljoen (aangepaste prijs in 2019). Arme Van Gogh, een echte meesterschilder, die berooid stierf!
De unieke glimlach van de Mona Lisa – Leonardo da Vinci gebruikte hiervoor de sfumatotechniek – lacht misschien wel om de speculatieve bubbels van deze hedendaagse kunstmarkt.
Sindsdien en vooral de laatste jaren zijn de prijzen op de kunstmarkt exponentieel gestegen. Alle schilderijen op deze lijst zijn na 2010 verkocht. Sommigen zouden zeggen dat de prijzen zijn gestegen tot boven wat geschikt is voor bepaalde kunstwerken, maar nu het aantal hele rijken personen over de hele wereld toeneemt, wenden steeds meer van hen zich tot kunst als een middel om hun buitensporige fortuinen uit te geven.
Tijdens een verkoop, die de eerste grote veiling van het jaar 2021 markeerde, bracht Young Man Holding a Roundel van de Renaissance-kunstenaar Sandro Botticelli’s een recordbedrag van € 78.5 miljoen op. Sinds de pandemische crisis heeft het wereldwijde veilingevenement live geweldige resultaten opgeleverd. Op 29 juni 2020 markeerde Sotheby’s, na een ingewikkelde online ‘biedstrijd’, een nieuw wereldveilingrecord (€ 13 miljoen) voor een kunstwerk op papier: Untitled (Head) van Jean-Michel Basquiat. Aangezien het meesterwerk van Basquiat Sotheby’s hoogste prijs ooit concretiseert voor een werk dat aan een online bieder is verkocht, maakt de prijs die Young Man Holding a Roundel heeft behaald, het niet alleen als één van de meest waardevolle portretten ooit verkocht, maar ook de op één na meest waardevolle oude meester ooit verkocht op veiling: de tweede na Salvator Mundi van Leonardo da Vinci.
Deze lijst gaat specifiek over schilderijen, die op een veiling worden verkocht. Veel andere kunstwerken zijn voor veel meer dan sommige van de hier vermelde prijzen particulier verkocht en een aantal van de meer opvallende particuliere verkopen zullen worden genoemd. Het duurste beeldhouwwerk dat ooit op een veiling is verkocht, is ‘L’homme au Doigt’ van Alberto Giacometti, dat in mei 2015 voor een ongekende € 120 miljoen bij Christie’s New York werd geveild, waarmee hij op 6e plaats van onze lijst zou staan. Op één na werden alle schilderijen op deze lijst geveild bij Christie’s of Sotheby’s New York. Er worden geen prijzen gecorrigeerd voor inflatie, maar alle prijzen zijn wel inclusief de koperspremie.
10. Claude Monet ‘Meules’ (1890) € 95 miljoen
Een groot applaus in de grote verkoopruimte van Sotheby’s voor dit prachtige landschap bij zonsondergang van Monet uit de beroemde Hooiberg-serie van de kunstenaar. Eerst eigendom van een paar verzamelaars en filantropen uit Chicago die de afbeelding in 1892 in Parijs kochten en aan een onbekende koper weer verkochten.
9. Pablo Picasso ‘Fillette à la corbeille fleurie’ € 98 miljoen
© Courtesy Artnet
Dit meesterwerk van Picasso vormde één van de toonaangevende kavels van de veiling van The Collection of Peggy and David Rockefeller van Christie’s, die in 1968 door de Rockefeller’s werd gekocht.
8. Edvard Munch ‘De Schreeuw’ € 101 miljoen
© Courtesy Daily Art Magazine
De beroemdste creatie van Munch, De schreeuw’, vestigde een nieuw wereldrecord toen het in 2012 werd verkocht, waardoor Picasso van de eerste plaats viel. Het was te zien in het British Museum in april 2019, met veel andere werken en voorlopige tekeningen van Munch op papier.
7. Klimt ‘The Woman in Gold’ € 115 miljoen
© Neue Galerie, New York
De cosmeticamagnaat Ronald S. Lauder kocht dit gouden meesterwerkje voor € 115 miljoen – een record voor een portret van Klimt. Adele Bloch-Bauer, de vrouw van een joodse suikerindustrieel, is de hoofdpersoon als een Oostenrijkse Mona Lisa uit het Art Nouveau-tijdperk.
6. Qi Baishi ‘Twelve Landscape Screens’ € 120 miljoen
© Courtesy China Daily
Dit schilderij is uniek op onze lijst omdat het het enige schilderij is, dat niet door Christie’s of Sotheby’s werd verkocht en ook niet in New York. In plaats daarvan vestigde ‘Twelve Landscape Screens’, een verzameling inktlandschappen, een nieuw record voor het duurste stuk Chinese kunst dat wereldwijd op een veiling werd verkocht. Dit is een verder bewijs van de groeiende rijkdom en invloed van de Aziatische markt.
5. Francis Bacon ‘Three Studies of Lucian Freud’ € 121 miljoen
‘Three Studies of Lucian Freud’ is een ander kunstwerk dat onlangs rechtstreeks naar de top van de duurste lijst steeg en ‘De Schreeuw’ naar de tweede plaats degradeerde. De buitengewone waarde van dit stuk komt niet alleen voort uit de grote reputatie van Francis Bacon, maar ook uit het aantonen van de relatie die hij met het onderwerp van het werk, zijn grote vriend Lucian Freud, had en die een gelijke faam en reputatie had.
4. Van Gogh’s ‘Portret van Dr. Gachet’ € 127.5
© Musée d’Orsay.
Ondanks argumenten over de authenticiteit, toont één van de meest gerespecteerde schilderijen van de Nederlandse kunstenaar Van Gogh Dr. Paul Gachet, die tijdens de laatste maanden van zijn leven voor de kunstenaar zorgde. Verdrietig maar zachtaardig, duidelijk en intelligent, het melancholische gezicht van de dokter draagt ‘de diepbedroefde uitdrukking van onze tijd’.
3. Amedeo Modigliani ‘Nu Couché’ € 145 miljoen
© Courtesy Wikidata
De prijs vestigde een wereldrecord voor het naakt van Modigliani. Deze werd gekocht door een Chinees stel, Liu Yiqian en Wang Wei, voor hun privémuseum in Shanghai. Het publiek was tijdens Modigliani’s eerste en enige show in Parijs verontwaardigd over de naaktheid en de versmelting van het klassiek idealisme, sensueel realisme en modernistische uitvindingen.
2. Pablo Picasso ‘Les Femmes d’Alger (Version O)’ € 153 miljoen
Zoals te verwachten was, werd de titel van het duurste schilderij in mei 2015 via zijn ‘Les Femmes d’Alger. opnieuw aan Picasso teruggegeven. Zijn hele leven zou Picasso zichzelf altijd vergelijken met de andere Europese grootheden, zoals Delacroix, op wiens eigen ‘Les Femmes d’Alger’ dit werk is gebaseerd.
1. Leonardo da Vinci ‘Salvator Mundi’ € 383.5 miljoen
© Courtesy narrativ.org
Doordrenkt van controverse, zette deze verkoop eind 2017 de kunstwereld op zijn kop. ‘Salvator Mundi’ brak niet alleen alle records, maar schokte ook echte mensen omdat het prijskaartje zo enorm was. Omdat het vorig jaar in het nieuwe Louvre in Abu Dhabi te zien zou zijn, beginnen mensen zich af te vragen waar het zich nu bevindt, aangezien het ‘voor onbepaalde tijd’ is tentoongesteld.
Ben je ook kunstliefhebber en wil je een duur schilderij aanschaffen? Dan kun je hiervoor een persoonlijke lening afsluiten.
Laat een reactie achter